عید سعید قربان مبارک

صدای پای عید می آید. عید قربان عید پاک ترین عیدها است عید سر سپردگی و بندگی است. عید بر آمدن انسانی نو از خاکسترهای خویشتن خویش است. عید قربان عید نزدیک شدن دلهایی است که به قرب الهی رسیده اند. عید قربان عید بر آمدن روزی نو و انسانی نو است.

روز اوج بندگی و تجلی ایثار ابراهیمی مبارک

آداب عید قربان

عید قربان به عنوان یکی از بزرگترین اعیاد بزرگ اسلا‌می , در مناطق مختلف کشورمان با مراسم و آیین هایی خاص و شکوهی ویژه برگزار می شود. با دقت در نحوه برگزاری این مراسم مشاهده می شود اگرچه مردم هر ناحیه , آداب متفاوتی در این خصوص دارند ولی این مراسم در لایه های عمیق تر شبیه یکدیگر و مطابق با آیین های دیرین و کهن برگزاری عید سعید و عزیز قربان است.

ایرانیان بنا بر رسوم ویژه‌ای که دارند از مدت ها پیش از روز عید قربان , خود را آماده جشن می کنند و مقدمات این مراسم با خرید حیوان قربانی آغاز می شود.

انتخاب حیوان برای قربانی در هر منطقه متناسب با عادت ها و عقاید ویژه همان منطقه است و حیوان قربانی با شرایط خاصی برای زمان ذبح , نگهداری , آماده و آراسته می شود.

خانه تکانی , رفت و روب , شستشو , حمام و نظافت نیز از جمله آدابی است که ایرانیان پیش از عید قربان آنها را به جا می‌آورند.

ایرانیان قربانی خود را در مناطق مختلفی فدیه میکنند , برخی در اماکن مقدس از جمله امامزاده ها , برخی در خانه های مسکونی و برخی دیگر در میدان‌های اصلی محل زندگی به انجام این عمل معنوی می‌پردازند.

هنگام ذبح اشعار و ادعیه خاصی خوانده می شود و قصاب نیز اغلب شرایط و جایگاه ویژه ای دارد.

پس از قربانی بنا بر رسم رایج , گوشت قربانی برای تبرک بین مردم همان ناحیه و بویژه مستمندان توزیع می شود.

از جمله آداب دیگری که در جشن قربانی در میان ایرانیان رواج دارد بازیهای محلی است .

قربانی کردن با نیت الهی در بین ایرانیان از ارزش و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و علا‌وه بر بجای آوردن این سنت حسنه در عید قربان , در هنگام برآورده شدن نذرهای خود و یا بدست آوردن موفقیت های مادی در زندگی نیز با قربانی کردن حیوانی حلا‌ل گوشت و تقسیم آن بین همسایه ها و افراد فقیر , به عرض ارادت به ذات احدیت و شکر گذاری به درگاه الهی می پردازند .

تبلیغات مسجد حجت ابن الحسن(عج)

حمید داودی راد

حضرت امام جعفر صادق(ع) پيشواي ششم مسلمانان، در اين روز به دست خليفه ي عباسي، منصور دوانيقي مسموم و در مدينه به شهادت رسيد. امام صادق(ع) به شيخ الائمه نيز معروف است زيرا عمر ايشان از تمامي ائمه اطهار(ع) طولاني تر است. حضرت را در قبرستان بقيع در كنار پدر، جدّ و امام حسن مجتبي(ع) دفن كردند.

آن امام به هنگام شهادت شصت و پنج سال داشته و مدت سي و چهار سال از امامت حضرتش مي گذشت.

در ميان امامان معصوم(ع)، براي هيچ كدام همانند امام صادق(ع) فرصت و شرايط مساعدي پيش نيامد تا بتوانند در سطح وسيع به انقلاب فرهنگي بپردازند و با تشريح فرهنگ غني و پُرمايه ي اسلام، بر گسترش اين دين آسماني بيفزايند. ولي براي امام صادق(ع) اين فرصت، در گير و دار كشمكش ها و رودرويى بني اميه و بني عباس و جنگ قدرت به دست آمد. آن بزرگمرد علم و عمل از اين فرصت استفاده ي كامل كرد و اسلام و فقهِ آن را از ديدگاه ائمه ي اهل بيت(ع) معرفي نمود و با تربيت شاگردان بسيار و برجسته، حيات تازه اي به اسلام و مسلمين بخشيد و فرهنگ ناب تشيّع را كه از متن اسلام محمدي و علوي نشأت گرفته بود به جهانيان عرصه كرد. امام صادق(ع) به عنوان رييس مذهب جعفري حوزه ي علميه ي اسلامي در سطح عميق و وسيع تشكيل داده و علوم اسلامي را تدريس مي نمود. در اين حوزه، چهار هزار نفر به فراگيري علوم آل محمد(ص) مي پرداخته و حضرت در اين زمان، اسلام اصيل را از زير حجاب تيره و تار اسلام بني اميه و بني عباس آشكار ساخت.

منبع : برنامه روزشمار تاريخ ازمركز پژوهشهاي صدا و سيما

آیات و روایات متناسب :

شهادت امام صادق عليه السلام

امام كاظم عليه السلام :

كانَ يُعرَفُ مَوضِعُ سُجُودِ أبي عَبدِاللَّهِ بِطيبِ رِيحِهِ

سجده گاه امام صادق عليه السلام از بوي خوش آن شناخته مي شد

الكافي ، ج 6 ، ص 511 .

مالك بن أنس (فقيه المدينة) :

كانَ الصادقُ عليه السلام رَجُلاً لايَخلُو مِن إحدي ثَلاثِ خِصالٍ : إمّا صائماً و إمّا قائماً و إمّا ذاكِراً و . . . طَيِّبُ المُجالَسَةِ ، كَثيرَ الفَوائدِ

امام صادق عليه السلام هميشه در يكي از سه حالت بود : يا روزه دار بود يا در حال نماز و يا ذكر مي گفت . . . مجلسش نيكو و نفعش فراوان بود

بحار الأنوار ، ج 47 ، ص 16 .

سخنان برگزيده

امام صادق عليه السلام :

الغِيبَةُ أن تَقولَ في أخيكَ ما سَتَرهُ اللَّهُ عَلَيهِ

غيبت آن است كه درباره برادرت چيزي بگويي كه خداوند آن را پنهان كرده است

ميزان الحكمه ، ح 15510 .

امام صادق عليه السلام :

لايَتِمُّ المَعروفُ إلاّ بِثَلاثٍ : تَعجيلِهِ و تَصغيرِهِ و تَستيرِهِ

كار نيك تمام نمي شود مگر به سه چيز : شتاب در انجام دادن ، كوچك شمردن و پنهان داشتن آن

خصائص الائمه ، ص 100 .

امام صادق عليه السلام :

أروَحُ الرُّوحِ اليَأسُ عَنِ النّاسِ

خوش ترين آسايش ، نوميدي از مردم است

مشكاة الأنوار ، ص 324 .

امام صادق عليه السلام :

صِلَةُ الرَّحِمِ تُهَوِّنُ الحِسابَ يَومَ القيامَةِ

صله رحم حساب را در روز قيامت آسان مي كند

بحار الأنوار ، ج 78 ، ص 210 .

امام صادق عليه السلام :

مَن يَثِقَ بِاللَّهِ يَكفِهِ ما أهَمَّهُ مِن أمرِ دُنياهُ و آخِرَتِهِ

هر كه به خدا اعتماد كند ، خداوند كارهاي دنيا و آخرتش را ، كه او را بي قرار كرده اند، كفايت مي كند

تحف العقول ، ص 304 .

امام صادق عليه السلام :

إعمَلِ اليَومَ فِي الدُّنيا بِما تَرجُو بِهِ الفَوزَ فِي الآخِرَةِ

امروز در دنيا كاري كن كه به وسيله آن اميد رستگاري در آخرت داري

تحف العقول ، ص 306 .

امام صادق عليه السلام :

مَن عَيَّرَ مُؤمِناً بِذَنبٍ لَم يَمُت حَتّي يَرتَكِبَهُ

هر كس مؤمني را بر انجام دادن گناهي سرزنش كند ، نمي ميرد تا آن كه خود آن گناه را مرتكب شود

الكافي ، ج 2 ، ص 356 .

امام صادق عليه السلام :

ضَمِنتُ لِمَنِ اقتَصَدَ أن لايَفتَقِرَ

من ضمانت مي كنم كه هر كه ميانه روي پيشه كند ، فقير نشود

الخصال ، ص 9 .

امام صادق عليه السلام :

إعرِفُوا مَنازِلَ النّاسِ عَلي قَدرِ رِوايَتِهِم عَنّا

منزلت مردم را به اندازه نقل حديث شان از ما بشناسيد

الكافي ، ج 1 ، ص 50 .

امام صادق عليه السلام :

بَرُّوا آبائكُم يَبَرَّكُم أبنائُكُم

به پدرانتان نيكي كنيد تا فرزندانتان به شما نيكي كنند

تحف العقول ، ص 359 .

 ولادت امام موسی کاظم (ع)

به نظر مي رسد که روستاي ابواء واقع در بين مکه و مدينه بيش از ساير اماکن قافله هاي حجاج اهل بيت را به سوي خود جلب مي کرد زيرا آرامگاه مادر پيامبر آمنه دختر وهب در آنجا قرار داشته است . 
در راه بازگشت از حج بيت الله الحرام (بحارالانوار، ج 48، ص 4، المحاسن، ج 2، ص 418) قافله امام ابو عبدالله الصادق (ع) در اين روستا توقف کرد . آن روز بنابر مشهورترين روايات 7 صفر سال 128 هـ .ق بود که امام براي ميهمانانش سفره غذا گسترده بود که پيکي از جانب زنانش به سوي او آمد تا مژده ولادت خجسته فرزندش را به وي برساند . 
در روايتي که از منهال قصاب نقل کرده اند آمده است :
«به قصد مدينه از مکه بيرون شدم و همين که به ابواء رسيدم شنيدم که امام صادق (ع) صاحب فرزند شده است . من زودتر از آن حضرت به مدينه وارد شدم و ايشان يک روز پس از من به مدينه رسيد . ايشان (به خاطر ولادت نوزاد) سه روز به مردم طعام داد و من نيز يکي از کساني بودم که بر سفره طعام امام حاضر مي شدم و چنان غذا مي خوردم که تا روز بعد نيازي به غذا نداشتم و روز بعد باز بر سفره او حاضر مي شدم . من سه روز از طعام آن حضرت خوردم و تا فردا هيچ غذايي نمي خوردم». 
در حديثي از ابو بصير آمده است :‌
«در سالي که فرزند ابو عبدالله (ع) امام موسي زاده شد من با آن حضرت همراه بودم . در ابواء فرود آمديم . ابو عبدالله براي ما و اصحابش سفره غذا گسترده بود ، بسيار و نيکو . در همام حال که ما مشغول خوردن بوديم پيک «حميده» نزد آن حضرت آمد و گفت : حميده مي گويد : اثر وضع حمل در من ظاهر شده است و خود مرا فرمودي که از اين امر آگاهت کنم که اين فرزند همچون فرزندان ديگر نيست . 
پس ابو عبدالله (ع) شادمان و خوشحال برخاست و ديري نپاييد که به نزد ما برگشت در حاليکه آستينهاي خود را بالا زده بود و لبخندي بر لب داشت .
ما گفتيم : خداوند همواره لبت را خندان و ديده ات را روشن گرداند! حال حميده چگونه شد ؟ فرمود : خداوند پسري به من بخشيد که بهترين مخلوق اوست و حميده درباره او خبري به من داد که من از وي بدان داناتر بودم . گفتم : فدايت شوم حميده درباره او به شما چه خبري داد ؟ فرمود : حميده خبر داد که چون نوزاد به دنيا آمد دستانش را بر زمين نهاد و سرش را رو به آسمان گرفت . من نيز بدو گفتم که اين علامت رسول خدا و علامت امامت است . 
سپس پرسيدم : فدايت شوم چگونه اين علامت امام است؟

فرمود : شبي که نطفه جدم در آن بسته شد کسي پيش جد پدرم که خوابيده بود آمد و کاسه اي براي او آورد . در آن کاسه شربتي روان تر از آب سپيدتر از شير نرم تر از شيره و شيرين از شهد و سردتر از يخ بود . پس آن را به وي نوشانيد و بدو گفت که آميزش کند . او نيز شادمان و خوشحال برخاست و آميزش کرد و نطفه جدم بسته شد و در شبي که نطفه پدرم در آن به هم رسيد کسي نزد جدم در آمد و او را نوشانيد همچنان که جد پدرم را نوشانيده بود و سپس وي را دستور آميزش داد و او خوشحال و شادمان برخاست و نطفه پدرم بسته شد . 
شبي که نطفه من درآن به وجود آمد کسي نزد پدرم درآمد و او را نوشانيد و بدو دستور آميزش داد چنان که به ديگران دستور داده بود . 
پدرم خوشحال و شادمان برخاست و نطفه من در آن شب بسته شد . 
شبي که نطفه اين پسرم (امام موسي (ع)) پديد آمد کسي نزد من بيامد همچنان که نزد جد پدرم و جد خودم در آمده بود و مرا نوشانيد چنان که آنان را نوشانيده بود . من خوشحال و شادمان با آگاهي از آنچه خداوند به من ارزاني فرموده بود برخاستم و نطفه اين نوزاد بسته شد . پس بدو تمسک کنيد که به خدا او پس از من صاحب الامر شماست».( بحارالانوار، ج 48، ص 2) 
همين که امام به مدينه بازگشت سه روز به مردم طعام داد و مردم خبر ولادت اين نوزاد فرخنده را به يکديگر نويد دادند .

پدر و مادر امام کاظم 
پدرش : پيشواي هدايت ابو عبدالله جعفر بن محمد (ع) ملقب به صادق بود . 
مادرش : حميده بربريه که شايد از مردم اندلس و يا از مردم مغرب بوده است . لقب اين زن بزگوار «حميده مصفاه» بود . 
حميده يکي از زنان با فضيلت به شمار مي آمد زيرا به کار مهم نشر رسالت همت مي گماشت و در اين راه برخي از احاديث همسر بزرگوارش را نيز روايت مي کرد . 
از ابن سنان از سابق بن وليد از معلي بن خنيس روايت شده است که ابوعبدالله (ع) فرمود : 
«حميده مثل شمش طلا از هر آلودگي و چرکي پيراسته است . فرشتگان پيوسته او را پاسباني مي کردند تا به من رسيد و اين کرامتي از خداوند بود در حق من و حجت پس از من». ( بحارالانوار، ج 48، ص 6 به نقل از کافي، ج 1، ص 477)